Ongewone gedragingen tijdens de non-REM slaap kunnen zich op verschillende manieren uiten en kunnen voor uzelf en uw omgeving vervelend zijn. Toch hoeft er geen sprake te zijn van een ernstige slaapstoornis. Ook is het goed om te weten dat u met een aantal aanpassingen non-REM parasomnieën beter onder controle kunt krijgen.
Non-REM parasomniën komen meestal voor tijdens de eerste helft van de nacht, wanneer de meeste non-REM slaap optreedt.
Soorten non-REM parasomnieën
De volgende non-REM parasomnieën komen het meeste voor:
- Praten in de slaap
- Slaapwandelen: onbedoeld uit bed gaan en rondlopen of andere activiteiten uitvoeren tijdens de slaap. Daarbij kunnen ook de ogen geopend zijn. Het kan voor de omgeving lijken dat iemand wakker is, maar de volgende dag heeft diegene hier zelf meestal geen of weinig herinneringen aan.
- Verward wakker worden uit de slaap, traag reageren na het ontwaken.
- Nachtelijke paniekaanvallen tijdens het slapen: plotseling gillen of schreeuwen en soms wakker worden met angstgevoelens, zweten of een snelle hartslag.
Uitlokkende factoren
Hoewel de oorzaken van non-REM parasomnieën niet helemaal bekend zijn, weten we dat de volgende factoren een rol kunnen spelen:
- Genetische aanleg: de stoornis kan in families vaker voorkomen.
- Slaaptekort of onregelmatig slaappatroon: gebrek aan slaap kan episodes uitlokken.
- Stress en angst: psychologische stress of overprikkeling kan bijdragen aan het ontstaan van parasomnieën.
- Alcohol en medicatie: sommige middelen kunnen het risico verhogen.
- Medische aandoeningen: bijvoorbeeld slaapapneu of refluxziekte.
Behandeling
De behandeling van een non-REM parasomnie is erop gericht om slaapverstoorders te verminderen. Het is dus van belang om in kaart te brengen welke gewoontes of factoren uw slaap verstoren. Eén van de basisprincipes is dat u uw lichaam tot rust brengt voordat u gaat slapen. Daarbij helpen de algemene slaapadviezen.
Voor de omgeving is het goed te weten dat het niet nodig is om iemand tijdens een parasomnie wakker te maken. Het beste is om iemand weer rustig naar bed te begeleiden zonder hem of haar wakker te maken. Zorg ook voor een veilige slaapomgeving om gevaarlijke situaties of verwondingen te voorkomen.
Wanneer naar SEIN
Als de behandeling van een non-REM parasomnie niet voldoende oplevert, of wanneer het vermoeden bestaat van een andere of onderliggende slaapstoornis, dan kan uw arts u doorverwijzen naar SEIN. Als derdelijns expertisecentrum heeft SEIN uitgebreide onderzoeksmogelijkheden.