Tijdens de slaap kan ongewoon gedrag voorkomen. Denk aan praten in de slaap, slaapwandelen, nachtelijke paniekaanvallen, verward wakker worden of het lichamelijk uitvoeren van dromen. We noemen deze nachtelijke gedragingen parasomnieën. Niet iedereen is zich bewust van de gedragingen of heeft hier last van. Soms merken alleen uw partner of huisgenoten het op. In sommige gevallen kan het de slaap verstoren of gevaarlijk zijn voor uzelf of uw omgeving.
Slaapfasen
Tijdens de slaap wisselen twee slaapfasen elkaar af: non-REM slaap en REM-slaap. REM staat voor Rapid Eye Movement en verwijst naar de snelle oogbewegingen die optreden tijdens de REM-slaap. De non-REM slaap is de diepe slaap en treedt het meeste op tijdens de eerste helft van de nacht.
Oorzaken
Voor het stellen van een diagnose is het goed om te weten tijdens welke slaapfase de gedragingen optreden. Nachtelijke gedragingen komen meestal voor tijdens de non-REM slaap, de diepe slaapfase. We noemen dit non-REM parasomnieën.
Wanneer ongewoon gedrag optreedt tijdens de REM-slaap, spreken we van een REM parasomnie. Er kan dan sprake zijn van een REM-slaapgedragsstoornis.
Nachtelijke gedragingen zijn niet altijd het gevolg van een parasomnie. De onrust kan bijvoorbeeld komen door rusteloze benen, slaapapneu of epilepsie. Er kunnen ook meerdere oorzaken tegelijk zijn.
Slaap-Waakcentrum SEIN
Bij klachten van ongewoon gedrag tijdens de slaap kunt u in eerste instantie terecht bij uw huisarts. Mogelijk verwijst de huisarts u naar een algemeen ziekenhuis voor diagnose en behandeling. Bij ernstige of complexe klachten kan een verwijzing naar SEIN zinvol zijn. Door een gesprek met een behandelaar en zo nodig slaaponderzoeken kan de oorzaak van de nachtelijke gedragingen worden vastgesteld en een behandeling worden gestart.